Quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam và Sri Lanka là một trong những mối quan hệ đối ngoại truyền thống tiêu biểu của Việt Nam tại khu vực Nam Á. Được hình thành từ sớm, bền bỉ qua nhiều giai đoạn lịch sử và không ngừng được làm mới bằng các hoạt động hợp tác thực chất, quan hệ Việt Nam – Sri Lanka ngày nay không chỉ mang ý nghĩa ngoại giao thuần túy mà còn phản ánh tầm nhìn chiến lược dài hạn của hai quốc gia đang phát triển năng động ở châu Á.
Trong bối cảnh thế giới biến động nhanh chóng, việc thúc đẩy và làm sâu sắc hơn quan hệ hữu nghị truyền thống Việt Nam – Sri Lanka không chỉ là nhu cầu song phương, mà còn góp phần củng cố hòa bình, ổn định và hợp tác khu vực.
Danh Mục
Nền tảng lịch sử vững chắc của quan hệ Việt Nam – Sri Lanka
Việt Nam và Sri Lanka chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 21/7/1970, trong bối cảnh cả hai quốc gia đều đang nỗ lực khẳng định vị thế độc lập, tự chủ trên trường quốc tế. Ngay từ những ngày đầu, quan hệ Việt Nam – Sri Lanka đã được xây dựng trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau, ủng hộ chính nghĩa và chia sẻ những giá trị chung về hòa bình, độc lập dân tộc.
Trong các giai đoạn khó khăn của Việt Nam, Sri Lanka luôn thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ về chính trị và tinh thần. Ngược lại, Việt Nam cũng dành cho Sri Lanka sự tôn trọng và thiện chí, đặc biệt trong các diễn đàn quốc tế và phong trào Không liên kết. Chính sự đồng điệu về lập trường đối ngoại và khát vọng phát triển đã tạo nên nền móng vững chắc cho mối quan hệ hữu nghị kéo dài hơn nửa thế kỷ.
Quan hệ chính trị – ngoại giao: Trụ cột của hữu nghị truyền thống
Quan hệ chính trị – ngoại giao luôn là trụ cột quan trọng nhất trong tổng thể quan hệ Việt Nam – Sri Lanka. Hai nước duy trì trao đổi đoàn cấp cao và các cơ chế tham vấn chính trị định kỳ, qua đó củng cố lòng tin và sự hiểu biết lẫn nhau.
Lãnh đạo hai nước nhiều lần khẳng định coi trọng mối quan hệ hữu nghị truyền thống và mong muốn đưa quan hệ song phương phát triển thực chất, hiệu quả hơn. Việt Nam và Sri Lanka thường xuyên ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương như Liên Hợp Quốc, Phong trào Không liên kết, Diễn đàn Hợp tác Á – Âu và các cơ chế hợp tác khu vực khác.
Trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược gia tăng và trật tự thế giới biến động, việc hai nước kiên trì đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ và đề cao luật pháp quốc tế càng khiến quan hệ Việt Nam – Sri Lanka trở nên có giá trị chiến lược.
Hợp tác kinh tế – thương mại: Dư địa còn rất lớn
Kinh tế là một trong những lĩnh vực hợp tác được kỳ vọng sẽ tạo ra bước đột phá mới trong quan hệ Việt Nam – Sri Lanka. Kim ngạch thương mại song phương những năm qua tuy đã có tăng trưởng nhưng vẫn chưa tương xứng với tiềm năng và thế mạnh của hai nền kinh tế.
Việt Nam có thế mạnh về sản xuất công nghiệp, hàng tiêu dùng, nông sản chế biến, trong khi Sri Lanka nổi tiếng với chè, cao su, dệt may và dịch vụ logistics nhờ vị trí chiến lược trên tuyến hàng hải Ấn Độ Dương. Hai nền kinh tế mang tính bổ trợ cao, mở ra nhiều cơ hội hợp tác trong các lĩnh vực như thương mại, đầu tư, nông nghiệp công nghệ cao, chế biến thực phẩm và chuỗi cung ứng.
Việc thúc đẩy ký kết các thỏa thuận hợp tác kinh tế, tạo thuận lợi thương mại và tăng cường kết nối doanh nghiệp được xem là chìa khóa để nâng tầm quan hệ hữu nghị Việt Nam – Sri Lanka trong giai đoạn tới.
Đầu tư và kết nối doanh nghiệp: Cầu nối thực chất của quan hệ song phương
Bên cạnh thương mại, đầu tư song phương cũng là lĩnh vực cần được chú trọng hơn. Doanh nghiệp Việt Nam ngày càng quan tâm đến thị trường Nam Á, trong đó Sri Lanka được đánh giá là cửa ngõ quan trọng. Ngược lại, các doanh nghiệp Sri Lanka cũng nhìn thấy tiềm năng lớn từ thị trường Việt Nam – một nền kinh tế tăng trưởng nhanh, môi trường đầu tư ngày càng cải thiện.
Các diễn đàn xúc tiến đầu tư, hội thảo doanh nghiệp và hoạt động kết nối kinh doanh giữa hai nước không chỉ mang lại lợi ích kinh tế trực tiếp mà còn góp phần thắt chặt quan hệ hữu nghị ở cấp độ nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp.
Hợp tác văn hóa – giáo dục: Sợi dây gắn kết bền chặt
Một điểm đặc biệt trong quan hệ Việt Nam – Sri Lanka là sự gắn bó sâu sắc về văn hóa và tôn giáo, đặc biệt là Phật giáo. Phật giáo được xem là cầu nối tinh thần quan trọng, giúp người dân hai nước dễ dàng đồng cảm và thấu hiểu lẫn nhau.
Các hoạt động giao lưu văn hóa, trao đổi học thuật, hợp tác giáo dục và du lịch tâm linh đã góp phần làm sâu sắc thêm quan hệ hữu nghị truyền thống. Nhiều tăng ni, học giả và sinh viên Sri Lanka đã đến Việt Nam nghiên cứu, học tập, trong khi Việt Nam cũng cử nhiều đoàn sang Sri Lanka để giao lưu văn hóa và tôn giáo.
Giáo dục được xem là lĩnh vực hợp tác có tính dài hạn, góp phần đào tạo thế hệ trẻ hiểu biết và trân trọng mối quan hệ Việt Nam – Sri Lanka trong tương lai.
Giao lưu nhân dân: Nền tảng xã hội của quan hệ hữu nghị
Quan hệ giữa hai quốc gia không chỉ được đo bằng các văn kiện hay chuyến thăm cấp cao, mà còn được nuôi dưỡng từ giao lưu nhân dân. Các hội hữu nghị, tổ chức xã hội và hoạt động giao lưu cộng đồng đóng vai trò quan trọng trong việc lan tỏa hình ảnh tích cực về mỗi quốc gia.
Người dân Sri Lanka ngày càng biết đến Việt Nam như một hình mẫu phát triển thành công, trong khi người Việt Nam cũng có cái nhìn thiện cảm về một Sri Lanka thân thiện, giàu bản sắc văn hóa. Những chuyến thăm, chương trình giao lưu và hợp tác địa phương giúp mối quan hệ hữu nghị trở nên gần gũi, thực chất và bền vững hơn.
Hợp tác đa phương và khu vực: Tiếng nói chung vì hòa bình
Việt Nam và Sri Lanka đều là những quốc gia đề cao chủ nghĩa đa phương và vai trò trung tâm của Liên Hợp Quốc. Hai nước chia sẻ nhiều quan điểm chung về giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, tôn trọng luật pháp quốc tế và thúc đẩy phát triển bền vững.
Trong các diễn đàn khu vực và quốc tế, sự phối hợp và ủng hộ lẫn nhau giữa Việt Nam và Sri Lanka không chỉ thể hiện tình hữu nghị mà còn góp phần nâng cao vị thế của mỗi nước trên trường quốc tế.
Triển vọng tương lai của quan hệ Việt Nam – Sri Lanka
Bước vào giai đoạn phát triển mới, quan hệ Việt Nam – Sri Lanka đứng trước nhiều cơ hội nhưng cũng không ít thách thức. Biến động kinh tế toàn cầu, cạnh tranh chiến lược và những vấn đề an ninh phi truyền thống đòi hỏi hai nước phải tăng cường hợp tác chặt chẽ hơn nữa.
Việc làm mới các cơ chế hợp tác, thúc đẩy kết nối kinh tế, tăng cường giao lưu văn hóa – giáo dục và phát huy vai trò của cộng đồng doanh nghiệp, người dân sẽ là những hướng đi quan trọng để đưa quan hệ hữu nghị truyền thống Việt Nam – Sri Lanka lên tầm cao mới.
Kết luận: Hữu nghị bền lâu, hợp tác cùng phát triển
Quan hệ hữu nghị truyền thống giữa Việt Nam và Sri Lanka là tài sản quý báu được vun đắp qua nhiều thế hệ. Trong bối cảnh thế giới nhiều biến động, mối quan hệ này càng cho thấy giá trị của sự tin cậy, tôn trọng và hợp tác cùng có lợi.
Thúc đẩy quan hệ Việt Nam – Sri Lanka không chỉ là nhiệm vụ của các nhà ngoại giao hay lãnh đạo cấp cao, mà là trách nhiệm chung của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân hai nước. Với nền tảng vững chắc đã có và quyết tâm chính trị từ cả hai phía, quan hệ Việt Nam – Sri Lanka hoàn toàn có thể phát triển mạnh mẽ hơn, đóng góp tích cực cho hòa bình, ổn định và thịnh vượng chung của khu vực và thế giới.
